In de jaren 2022, 2023 en 2024 zijn er vogels geobserveerd op het terrein van Herenboeren aan den
Drecht; de meeste zijn ook gefotografeerd

Vanaf de eerste waarnemingen in mei 2022 is er een soortenlijst bijgehouden, die in december 2024
92 soorten omvatte. De waarnemingen zijn op enigszins regelmatige basis gedaan (meestal 2-3 keer
per week) en gemeld bij waarneming.nl, ook als het algemene soorten betrof. De soortenlijst is
beschikbaar als download.

Hoewel met regelmaat en met aandacht te werk is gegaan, is van een wetenschappelijke methodiek
nooit sprake geweest. Er ontbreken hiervoor talloze voorwaarden.

Vanaf het jaar 2023 draagt de commissie biodiversiteit wel bij aan één van de landelijke
onderzoeken van SOVON (een PGO voor ornithologie): het BMP (broedvogel monitoring project).
Hiervoor worden ieder jaar in het voorjaar volgens een strikt protocol 6 tellingen gedaan.

Uit de BMP-tellingen bleek, dat van de 92 waargenomen soorten er 26 met zekerheid gebroed
hebben op ons terrein.

Van ongeveer 8 andere soorten bestaat het vermoeden dat ze bij ons broeden of hebben gebroed.

Ondanks het gemaakte voorbehoud, kunnen toch voorzichtig een paar trends benoemd worden.

In algemene zin lijkt onze manier van landbouw bedrijven (gif- en kunstmestvrij) dus (nog) niet het
gewenste effect op dit deel van de biodiversiteit te hebben.

Naar oorzaken is het gissen:

• De teruglopende landelijke populaties in het boerenland (zie ook jaarlijkse vogelbalans van
  SOVON) treffen bij ons o.a. heggenmus, ringmus, kievit, scholekster, torenvalk, kneu, grutto,
  tureluur, witte kwikstaart.
• Wij zijn een te klein stukje oppervlak dat onder invloed staat van een onvriendelijke
  omgeving.
• Vogelgriep 2020-2022.
• Korte telperiode, dus schommelingen kunnen toeval zijn.

Voor de komende jaren zijn er zaken die de genoemde trend kunnen doorbreken:

• De hagen zullen tot wasdom komen. Dit betekent meer broed- en schuilplaatsen voor veel
  vogelsoorten.
• De windhagen rond de boomgaard zullen uitgroeien. Ook hier ontstaan goede
  omstandigheden voor vogels.
• Het grasland wordt schraler en kruidenrijker. Weidevogels kunnen profiteren, mits het
  maaischema hierop afgesteld wordt/blijft.
• Nestkasten, insectenhotels en andere hulpmiddelen trekken vogels aan.
• Zaaien van éénjarige (bij voorkeur inheemse) planten.
• Toegankelijk houden van de stal voor boerenzwaluwen.
• Het koesteren en uitbreiden van de braam-populier-vlier-essen-bosjes bij de stal.

Speciale aandacht verdienen de braamstruiken rond de composthoop. Deze voor predatoren (m.n. katten) door hun compacte groei en doorns moeilijk toegankelijke struiken hebben alle jaren minimaal 4 nesten gehuisvest van verschillende soorten vogels: merel, heggenmus, winterkoning en roodborst. Bovendien is de overdaad van bloemen een magneet voor allerlei bestuivers: vlinders, bijen, hommels en zweefvliegen.

Boomblauwtje, stadsreus, ringmus, heggenmus

Een paar foto’s van waarnemingen die slecht in één teljaar gedaan zijn:

2022: Lepelaars in het weiland

2023: Gele kwikstaart in een knotwilgje

2024: Kneu in de braam

De site waarneming.nl is een website waarop iedereen zijn waarnemingen kan melden. Alle dier- en plantgroepen zijn vertegenwoordigd. Waarnemingen die niet helemaal betrouwbaar lijken, worden gevalideerd door specialisten op het vakgebied. Vragen stellen kan en foto’s kunnen geüpload worden.

Alle waarnemingen zijn welkom, ook die van algemene soorten: dat helpt om hun verspreiding te monitoren. Het raadplegen van waarneming.nl geeft desondanks geen betrouwbaar beeld van het voorkomen van een soort, omdat zeldzame(re) soorten oververtegenwoordigd zijn. In februari werd een doortrekkend koppeltje flamingo’s bij Leidschendam in een paar dagen 40 keer gemeld tegen nul waarnemingen van spreeuwen in diezelfde periode!

De app “Obsidentify” biedt de mogelijkheid om waarnemingen die door de app als betrouwbaar worden gelabeld direct door te geven aan waarneming.nl Hiervoor moeten tijdens het maken van de foto wel de locatiegegevens beschikbaar zijn.

Eind maart beginnen de BMP-tellingen voor 2025.

Ons schema omvat 3 ochtendtellingen, 4 zonsopgangtellingen en een nachttelling.

Iedereen die en keertje mee wil lopen, kan zich melden bij Peter D.

• 15 maart is er tijdens de uitgifte een presentatie over de vogels van onze boerderij.
• Op dezelfde tijd is er ook een presentatie over de vlindertellingen op ons land: het vlindertelseizoen begint 1 april.
• Behalve vogels en vlinders worden er ook slootbeestjes geteld: zaterdag 7 juni tijdens de IVN-slootjesdagen kan iedereen meedoen.