Op onze boerderij gaan we ook gewassen uit de Ark van de Smaak, de zogenaamde “vergeten groenten” telen.

De Ark van de Smaak is een project binnen Slow Food* met als doel om de biodiversiteit te behouden en te herstellen. De diversiteit in gewassen neemt in hoog tempo af, wat een risico is voor de toekomst van ons voedselsysteem. Als bepaalde rassen verdwijnen, krijgen we deze niet zomaar meer terug. Een grote biodiversiteit maakt ons voedselsysteem flexibel en toekomstbestendig.

*Slow Food is een wereldwijde voedselbeweging die zich inzet voor good, clean en fair voedselsysteem

In de groentecommissie zijn we op zoek gegaan naar gewassen uit de Ark van de Smaak, die geteeld zouden kunnen worden op onze boerderij. Bijzondere gewassen met ieder zijn eigen verhaal.

Zo zijn we uitgekomen op:

• Leidsche hangers
• Stiense of Piet Hein boon
• Koopmans blauwe

Alleen de namen spreken al tot de verbeelding. Dit jaar zullen we alleen de Leidsche hangers telen, de andere soorten waren al uitverkocht.

Nieuwsgierig geworden? Lees dan nog even verder

De Leidsche Hanger, ofwel Leidsche Lange, Lange Leidsche, Extra Hangers, Blanke Hangers, Lange Hangers, Hang

down, is een oud type tuinboon. De boon heeft als kenmerk: een lange naar beneden hangende peul en een zwarte navel van de rijpe boon (zwartkiem genoemd). Deze tuinboon werd tot de zestiger jaren geteeld voor de markt van Leiden. Door het machinale oogsten, met een voorkeur voor recht op staande peulen of op zijn minst van de stengel afstaand, is de Leidsche Hanger nagenoeg verdwenen.

Culinair: Het is een bruin kokend ras met daardoor een typische enigszins bittere tuinbonensmaak. Traditioneel worden tuinbonen gegeten met gebakken uien en spekjes. Tegenwoordig worden er hippe broodsmeersels van gemaakt. Meer informatie.

Stiense Boon: Stinse Boon, Steense Boon, Stichtse Boon, Oost-Indische Boon, Kroostor, Tabaksboon, Piet Hein Boon, Amerongse Boon.

De Stiense boon is een roodbloeiende pronkboon van het oude type, met draad in de peulen. De boon komt oorspronkelijk uit de koude, mistige berggebieden van Mexico en werd door de Azteken al geteeld. Deze boon is minder windgevoelig en beter bestand tegen barre omstandigheden dan de overige bonensoorten. De bonen zijn er in verschillende verschijningsvormen; paarse zaden met de zwarte stiptekening geconcentreerd rond de navel of meer rossig met een lichte stiptekening en wat meer bruinrossige zaden met zwarte vlekjes. De Stiense Boon is één van de bonen die vroeger werden aangeplant als windsingel rond tabaksvelden in Zuid-Holland (Oude wetering), Veere, Amersfoort en Amerongen. Sommige mensen in onze regio hebben nog herinneringen aan deze boon.

Culinair: Vroeger aten de tabaksarbeiders de Stiense bonen met appeltjes (‘Zoete Ventjes’) en gerookt spek. Oogst je de peulen jong, dan eet je net als snijbonen. De pronkboon heeft een meer uitgesproken smaak dan de snijboon. De bonen in de peul kunnen, zowel vers als gedroogd worden gegeten Meer informatie.

Koopmans blauwe is een paarsblauwe knol (aardappel). Het vruchtvlees is licht geel en zacht kruimig van textuur. Samen met zijn romige smaak is dat wat deze aardappel zo bijzonder maakt.

De Koopmans blauwe is oorspronkelijk een aardappelsoort uit Zeeland, maar wordt tegenwoordig ook in andere delen van Nederland geteeld o.a. Zuid-Holland. Het ras is vernoemd naar de oorspronkelijke teler C. Koopmans. Het ras ontstond in 1927 als kruising tussen de soorten Zeeuwse Blauwe en Alpha. Voor haar liefhebbers is deze aardappel zo bijzonder omdat het een volledig oudhollandse soort betreft die maar in enkele delen van het land groeit. Het teeltgebied beslaat in 2021 nog maar altijd 7 hectare.

Culinair: Van oudsher wordt deze aardappel gegeten bij een klassieke maaltijd met groente en vlees. De aardappel wordt ook wel gestampt, gebakken, in de oven geroosterd of verwerkt in soep.

Wij hopen dat door deze gewassen te telen, het verhaal erover te vertellen, ze samen te oogsten en te eten, de “bijna vergeten” gewassen weer worden herontdekt.